Uchaguzi wa wanafunzi wa kujiunga na Kidato cha Tano (Form Five Selection) kwa mwaka wa masomo 2025/2026 ni tukio muhimu sana kwa wanafunzi wa Wilaya ya Kigamboni kama ilivyo kwa wilaya nyingine nchini Tanzania. Mchakato huu umebeba matumaini, furaha, na wakati mwingine changamoto kwa wanafunzi na wazazi wao. Makala hii inaeleza kwa urefu kuhusu jinsi mchakato wa uchaguzi unavyofanyika, vigezo vinavyotumika, matarajio ya wazazi na wanafunzi, changamoto pamoja na hatua za kufuata baada ya majina kutangazwa.
1. UTANGULIZI
Wilaya ya Kigamboni ni mojawapo ya wilaya zilizopo mkoani Dar es Salaam. Eneo hili linakua kwa kasi na lina idadi kubwa ya wanafunzi wanaohitimu elimu ya sekondari kila mwaka. Idadi hii inaifanya Kigamboni kuwa na ushindani mkubwa katika nafasi za kujiunga na kidato cha tano kwenye shule za serikali na binafsi.
2. MCHAKATO WA UCHAGUZI
a. Uratibu na Usimamizi Mchakato huu unasimamiwa na Ofisi ya Rais – Tawala za Mikoa na Serikali za Mitaa (TAMISEMI) kupitia mfumo wa kitaifa wa kielektroniki maarufu kama SELFORM. Mfumo huu unakusanya taarifa za wanafunzi waliomaliza kidato cha nne, ikiwemo ufaulu wao na uchaguzi wa mchepuo (combination) wanaotaka kujiunga nao.
b. Mawasiliano na Wanufaika Baada ya majina ya waliochaguliwa kutangazwa kupitia tovuti ya TAMISEMI (selform.tamisemi.go.tz), wazazi na wanafunzi huarifiwa na shule walizotoka. Orodha za walioteuliwa pia hupatikana kwenye ofisi za elimu za kata na wilaya.
3. VIGEZO VYA UCHAGUZI
a. Ufaulu Uchuzi huu unazingatia nafasi alizopata mwanafunzi katika mtihani wa Kidato cha Nne (CSEE). Wanafunzi wenye alama za juu zaidi hupata kipaumbele.
b. Uchaguzi wa Combination Wanafunzi hutakiwa kuchagua mchaguo (combination) watakaopendelea kusoma, kama PCM, PCB, HGL, EGM, nk. Kila mwanafunzi huchagua mchepuo kulingana na uwezo na malengo yake.
c. Nafasi za Shule Nafasi kwenye shule mbalimbali hutofautiana kutokana na uwezo wa shule na mahitaji ya Taifa.
4. HATUA ZA KUFUATA BAADA YA UCHAGUZI
a. Kukagua Majina Wanafunzi wanashauriwa kutembelea tovuti ya TAMISEMI na kuchagua Mkoa wa Dar es Salaam, halafu Kigamboni, na kisha shule yao ili kuona kama wamo kwenye orodha ya waliochaguliwa.
b. Download Joining Instructions Baada ya kuthibitisha kuchaguliwa, hatua inayofuata ni kupakua (download) waraka wa kujiunga na shule. Waraka huu hujumuisha:
- Tarehe rasmi ya kuripoti
- Mahitaji muhimu kuanzia sare, vifaa vya malazi, na ada zinazostahili
- Kanuni na taratibu za shule husika
5. MAANDALIZI YA KUJIUNGA NA SHULE
a. Mahitaji ya Kimsingi Wazazi na walezi wanatakiwa kuhakikisha mtoto anapata mahitaji yote yaliyotajwa kwenye waraka wa kujiunga na shule, yakiwemo sare, madaftari, kalamu, sabuni, n.k.
b. Ada na Michango ya Shule Baadhi ya shule huomba mchango wa maendeleo ya shule, fedha za chakula au mchango mwingine wa hiari. Wazazi wanashauriwa kuwasiliana na uongozi wa shule kabla ya kuripoti.
6. CHANGAMOTO KATIKA MCHAKATO
a. Kutopata Shule au Combination Unayoitaka Wanafunzi wengine hujikuta hawakupata shule au combination waliyotarajia kutokana na ushindani mkubwa. Wanafunzi hawa wanashauriwa kufuatilia nafasi zinazotangazwa upya (second selection) au kufuata taratibu za kuomba kubadilishiwa combination pindi nafasi zinapopatikana.
b. Umbali kati ya Nyumbani na Shule Wengine hupangiwa shule zilizoko mbali na makazi yao. Hapa wazazi na walezi wanatakiwa kuweka mipango ya usafiri, malazi na mahitaji mengine muhimu.
7. USHAURI KWA WAZAZI NA WANAFUNZI
Wanashauriwa:
- Kufuatilia matangazo rasmi kutoka TAMISEMI na shule walizochaguliwa
- Kuepuka udanganyifu wa taarifa mtandaoni unaosambazwa na watu wasio waaminifu
- Kutambua elimu ni mtaji mkubwa na maandalizi bora ni msingi wa mafanikio
- Kujiepusha na tamaa ya michepuko isiyo na uhakika
8. HITIMISHO
Kidato cha tano ni daraja muhimu katika safari ya elimu. Wilaya ya Kigamboni, kama sehemu ya Jiji la Dar es Salaam, yatumika mfano mzuri wa jinsi serikali inavyoboresha mifumo ya elimu ili kuwapa vijana wa Kitanzania fursa bora zaidi za elimu. Changamoto zilizopo ni sehemu ya kuonesha umuhimu wa uboreshaji endelevu na ushirikiano wa wadau wote—serikali, wazazi, wanafunzi na walimu.
Kwa kupitia mchakato huu kwa uwazi na weledi, wanafunzi wanapata motisha na kuchochewa kuongeza juhudi katika masomo yao. Wazazi wanakumbushwa kuwa karibu na watoto wao, kuwa mfano wa nidhamu, na kuwapatia ushauri katika kila hatua ya safari yao ya elimu kwani ndilo jambo la msingi litakalosaidia Taifa letu kupata wataalamu na viongozi bora wa kesho.
